Ստեֆան Ցվայգ: Հարցարան:

Ոչ, առողջները, ուժեղները, հպարտները, զվարթները չեն կարողանում սիրել:

Նրանց ինչի՞ն է դա պետք: Նրանք ընդունում են սերն ու խոնարհումն ըստ հարկի, մեծամտորեն և անտարբեր: Եթե մարդը տրվում է նրանց ամբողջապես, նրանք դրա մեջ չեն տեսնում ողջ կյանքի իմաստն ու երջանկությունը: Ոչ, նրանց համար դա ընդամենը լրացում է իրենց անձի, ասես մազերի կամ ապարանջանի զարդարանք: Միայն ճակատագրից քշվածներին, ճնշվածներին, թույլերին, տգեղներին, մերժվածներին է կարելի իրապես օգնել սիրո միջոցով: Նա, ով տալիս է իր կյանքը սիրուն, հատուցվում է այն ամենի համար, ինչ իրենից խլվել է: Միայն նրանք գիտեն ճշմարտորեն սիրել և ընդունել սերը, միայն նրանք գիտեն, թե ինչպես է պետք սիրել. համակերպումով և երախտագիտորեն…

Հարցարան

• Հակադրվիր տրված մտքին
• Ինքդ մտորիր քեզ հուզող, հետաքրքրող թեմայի մասին (կես տպագիր էջ)
• Ցուցադրություն (պրեզենտացիա) կամ բաց դաս հետևյալ խորագրով՝ Ստեֆան Ցվայգ. յուրահատուկ ստեղծագործող, անհատ ու մտածող:

Ոչ, առողջները, ուժեղները, հպարտները, զվարթները․ այս բոլոր մարդիկ էլ կարող են սիրել, և իմ կարծիքով բոլորն էլ կարող են ճշմարտորեն ընդունել սերը և սիրել։

Ստեֆան Ցվայգ

Ավստրիացի գրող, լրագրող, կենսագիր Ստեֆան Ցվայգը ծնվել է 1881թ. նոյեմբերի 28-ին Վիեննայում: Նրա հայրը տեքստիլային մանուֆակտուրա ուներ, իսկ մայրը բանկիրների ընտանիքից էր: Ծնողները երկուսն էլ հրեաներ էին, սակայն դա էական դեր չի խաղացել ապագա գրողի կրթության և դաստիարակության գործում, ինչպես ինքն է մի անգամ նշել` ծնողները հրեաներ էին միայն ծնունդով:
Ցվայգն ուսումնասիրել է փիլիսոփայություն Վիեննայի համալսարանում և 1904թ. ստացել դոկտորի աստիճան: Դեռևս ուսանելու տարիներին նա սեփական միջոցներով հրատարակում է իր բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն` «Արծաթե տողեր» (1901), իսկ համալսարանն ավարտելուց հետո լույս է տեսնում նրա նովելների առաջին ժողովածուն` «Էրիկ Էվալդի սերը» (1904): Ստեֆան Ցվայգը շատ է ճանապարհորդել: Համալսարանն ավարտելուց հետո նա մեկնում է Անգլիա և Ֆրանսիա, այնուհետև Իտալիա և Իսպանիա, եղել է նաև Հնդկաստանում, Հնդկաչինում, ԱՄՆ-ում, Կուբայում, Պանամայում: Առաջին աշխարահամարտի վերջին տարիներին ապրում է Շվեյցարիայում, իսկ պատերազմից հետո հաստատվում է Զայլցբուրգում:
Աշխարհամարտի տարիներին Ցվայգը հանդես է գալիս որպես ակտիվ պացիֆիստ` գրելով և հրատարակելով հակապատերազմյան նովելներ և հոդվածներ: 1920-1930թթ. նա աշխարհի ամենահայտնի գրողներից էր: Այդ թվականներին լույս են տեսնում նրա` կենսագրությունների եռահատորյակը` «Աշխարհը կառուցողները», «Երեք վարպետ: Բալզակ, Դիքենս, Դոստոևսկի» (1920), «Պայքար խելագարության դեմ: Գելդերլին, Կլեյստ, Նիցշե» (1925), «Իրենց կյանքի երեք երգիչ: Կազանովա, Ստենդալ, Տոլստոյ» (1928): Բացի այս եռահատորյակից Ցվայգն առանձին գրքերով հրատարակել է նաև այլ կենսագրություններ` այդ թվում «Էրազմուս Ռոտերդամցու տրիումֆը և ողբերգությունը» (1934), «Մարիա Ստյուարտ» (1935) և այլն:
Գրողին մեծ հռչակ են բերել նաև նրա նովելները` «Ամոկ» (1922), «Անծանոթուհու նամակը» (1922), «Զգացմունքների խառնաշփոթ» (1927), «Մարդկության աստեղային ժամերը» (1927) «Մենդել-գրավաճառը» (1929), «Շախմատային նովել» (վերջացրել է 1941թ.):
Ցվայգը ծանոթ է եղել ժամանակի հայտնի մտավորականների հետ` Էմիլ Վերխան, Ռոմեն Ռոլան, Օգյուստ Ռոդեն, Թոմաս Ման, Զիգմունդ Ֆրեյդ, Մաքսիմ Գորկի և այլք:
1934թ. Ստեֆան Ցվայգը և նրա երկրորդ կինը` Լոթե Ալթմանը, թողնում են Զայլցբուրգը` զգուշանալով ֆաշիստական ռեժիմից: Նրանք տեղափոխվում են Անգլիա, սակայն այնտեղ էլ իրենց ապահով չզգալով` կտրում են Ատլանտյան օվկիանոսը և հասնում Լատինական Ամերիկա: Կարճ ժամանակ ապրելով նաև ԱՄՆ-ում` 1940թ. հաստատվում են Բրազիլական Պետրոպոլիս քաղաքում: Արտագաղթի տարիներին Ցվայգը հրատարակում է «Հանդիպումներ մարդկանց, գրքերի, քաղաքների հետ» (1937) էսսեների և քննադատական ելույթների ժողովածուն, «Մագելանի սխրագործությունը» (1938), «Սրտի անհամբերությունը» (1939) վեպերը, «Երեկվա աշխարհը» (1944) հիշողությունների գիրքը:
Չկարողանալով տանել բաժանումը հայրենիքից, աշխարհում տիրող անհանդուրժողականության և պատերազմական մթնոլորտը` 1942թ. փետրվարի 23-ին Ստեֆան Ցվայգը և նրա կինը ընդունելով քնաբերի մեծ չափաբաժին` ինքնասպան են լինում:

Խուլիո Կորտասար

Գնդապետն ութսուն մարդ ունի իսկ ախոյանը հինգ հազար:

Վրանում գնդապետը հայհոյում է ու լալիս: Հետո` ներշնչված թռուցիկի տեքստ է գրում: Իսկ փոստատար աղավնիները թռուցիկները շաղ են տալիս ախոյանի ճամբարի վրա: Երկու հարյուր հոգի անցնում են գնդապետի կողմը: Այնուհետև բախում է լինում և գնդապետը թեթև հաղթանակ է տանում: Եվս երկու գունդ անցնում են նրա կողմը: Երեք օր անց ախոյանն ութսուն մարդ ունի, իսկ գնդապետը`  հինգ հազար: Եվ դարձյալ գնդապետը թռուցիկ է գրում: Նրա կողմն են անցնում 79 հոգի ևս: Թշնամու բանակում լոկ մեկն է մնում: Լռություն: Գնդապետը սպասում է: Գիշերն անցնում է, թշնամին չի հանձնվում: Գնդապետն իր վրանում հայհոյում է ու լալիս: Այգաբացին սուրը դանդաղ մերկացնելով, թշնամին մոտենում է գնդապետական վրանին: Մտնում է ներս ու տեսնում, որ գնդապետի բանակը փախել է:

·         Կետադրիր տրված տեսքստը

·         Եզրահանգում արա

·         Թարգմանիր Կորտասարից 10 միտք:

Գնդապետը այնպիսի բան էր գրում ախոյանի մասին, որ ախոյանի զինվորները հիասթափվում էին իրենից։

                                                           Թարգմանություն

1.Միայն նա, ով սպասում է, կարող է հանդիպել անսպասելիին:
2.Ես չեմ կարողանում խոսել երջանկության մասին, բայց դա չի նշանակում, որ չգիտեմ, թե դա ինչ է:
3.Չեմ ուզում մեռնել առանց իմանալու, թե ինչու եմ ապրել:
4.Մի պահ, և ծիծաղող մարդկային բերանը կարող է դառնալ սարդ և կծել:
5.Հոգու խորքում կարևոր է իմանալ, որ պետք չէ գնալ սահմաններից դուրս, որովհետև այնտեղ ոչինչ չկա
6.Չեմ ուզում փոխել նրան խոսքի մեջ:

7.Կյանքը սպասասրահ է:
8.Սերը հետաքրքիր է սկզբում, դեռ չի նշանակում հասկանալ:

9. Ոչինչ այդպես չի կուրացնում, ինչպես անսահման իրականությունը:
10.Ես լաց եմ լինում, որովհետև ուզում եմ լացել ոչ թե նրա համար, որ ինձ սփոփեն:
  

Անուշ պոեմի վերլուծություն

Հովհաննես Թումանյանը հայ ազգի պարծանքնեից մեկն է։Նրա գլուխգործոցներից մեկն է <<Անուշ>> պոեմը։<<Անուշ>> պոեմում Թումանյանը ներկայացրել է հին հայկական ավանդույթները, որոնցից գրեթե ոչինչ չի պահպանվել։ Պոեմի իմաստը սերն է։Անուշը սիրահարվել էր Սարոյին,որը վատ վերջաբան ունեցավ , նրա համար,որ նրանք ապրում էին այդ ավանդույթների ժամանակշրջանում։Անուշը ինքնքսպանությամբ  այսպես ասած փրկեց իր պատիվը։Այս պոեմով Թումանյանը ուզեցել է ասել թէ ինչ մեծ զգացմունք է սերը,որ հարկ եղած դեպքում հանուն սիրո կարելի գնալ նույնիսկ զոհաբերության։

Charles Aznavour

                  

Background

Aznavour was born Shahnour (or Chahnour) Varinag (Vaghinag) Aznavourian (Armenian: Շահնուր Վաղինակ Ազնավուրեան) in Saint-Germain-des-Prés, Paris, to Armenian immigrants Michael Aznavourian (from Akhaltsikhe) and Knar Baghdasarian from Izmir,an Armenian Genocide survivor.His father spent his youth in Tbilisi where his family had moved for work (Charles's grandfather was a personal chef to the Governor General of Tbilisi). Later, after moving to France, Michael Aznavourian sang in restaurants before establishing his own Caucasian restaurant called Le Caucase. Missak Manouchian, a leader of French Resistance who was executed by the Nazis in 1944, had been a frequent guest at the Aznavourians' home, and Aznavourians had supported Misak and his wife Meliné when they were in hiding. Together with his wife, who was an actress, Michael introduced Charles to the world of theatre at an early age. Charles dropped out of school at the age of nine, already aspiring to the life of an artist. He began to perform at this time, and soon took the stage name "Aznavour". His big break came in 1946 when the singer Édith Piaf heard him sing and arranged to take him with her on tour in France and to the United States.[19]

Music

Sometimes described as "France's Frank Sinatra", Aznavour sings frequently about love. He has written musicals and about a thousand songs, and made more than one hundred records. Aznavour's voice is shaded towards the tenor range, but possesses the low range and coloration more typical of a baritone, contributing to his unique sound. Aznavour speaks and sings in many languages (French, English, Italian, Spanish, German, Russian, Armenian, Portuguese, Neapolitan), which has helped him perform at Carnegie Hall, in the USA, and other major venues around the world. He also recorded at least one song from the 18th century Armenian poet Sayat Nova, and a popular song, Im Yare in Armenian. Que C'est Triste Venise, sung in French, Italian (Com'è Triste Venezia), Spanish (Venecia Sin Ti), English (How Sad Venice Can Be), and German (Venedig in Grau), is one of Aznavour's most famous multilingual songs.

In 1974, Aznavour became a major success in the United Kingdom where his song "She" went to Number One in the charts. His other well-known song in the UK was "Dance in the Old Fashioned Way".

Aznavour and Norwegian singer Sissel Kyrkjebø performing in Vienna

Artists who have recorded his songs and collaborated with Aznavour include Édith Piaf, Fred Astaire, Frank Sinatra (Aznavour was one of the rare European singers invited to duet with him), Andrea Bocelli, Bing Crosby, Ray Charles, Bob Dylan (he named Aznavour among the greatest live performers he's ever seen),[2 Liza Minnelli, Elton John, Dalida, Serge Gainsbourg, Josh Groban, Petula Clark, Tom Jones, Shirley Bassey, José Carreras, Laura Pausini, Nana Mouskouri and Julio Iglesias. Fellow French pop legend Mireille Mathieu has sung and recorded with Aznavour on numerous occasions. In 1974, Jack Jones recorded an entire album of Aznavour compositions entitled "Write Me A Love Song, Charlie", re-released on CD in 2006. Aznavour and Italian tenor Luciano Pavarotti sang Gounod's aria Ave Maria together. He performed with famed Russian cellist and friendMstislav Rostropovich to inaugurate the French presidency of the European Union in 1995. Elvis Costello recorded "She" for the film Notting Hill. One of Aznavour's greatest friends and collaborators from the music industry is legendary Spanish operatic tenor Plácido Domingo, who often performs his hits, most notably a solo studio recording of "Les bateaux sont partis" in 1985 and duet versions of the song in French and Spanish in 2008, as well as multiple live renditions Aznavour's "Ave Maria". In 1994, Aznavour performed with Domingo and Norwegian soprano Sissel Kyrkjebø at Domingo's third annual Christmas in Vienna concert. The three singers performed a variety of carols, medleys, and duets, and the concert was televised throughout the world, as well as released on a CD internationally.

At the start of autumn in 2006, Aznavour initiated his farewell tour, performing in the US and Canada, and earning very positive reviews. Aznavour started 2007 with concerts all over Japan and Asia. The second half of 2007 saw Aznavour return to Paris for over 20 shows at the Palais des Congrès in Paris, followed by more touring in Belgium, the Netherlands, and the rest of France. Aznavour had repeatedly stated that this farewell tour, health permitting, would likely last beyond 2010; however as of December 2013, Charles Aznavour has continued performing all throughout the year, the world over. At 89, Aznavour is in excellent health, although admittedly 60 years on stage have made him "a little hard of hearing". He still sings in multiple languages and without persistent use of teleprompters, but typically sticks to just two or three (French and English being the primary two, with Spanish or Italian being the third) during most concerts. On 30 September 2006, Aznavour performed a major concert in Yerevan, the capital of Armenia to start off the cultural season "Arménie mon amie" in France. Armenian president Robert Kocharyan and French president Jacques Chirac, at the time on an official visit to Armenia, were in front-row attendance.

Charles Aznavour in concert (1988)

In 2006, 82-year-old Aznavour traveled to Cuba, where he, together with Chucho Valdés, recorded his new album Colore Ma Vie, presented at Aznavour's Moscow concert in April 2007. Later, in July 2007, Aznavour was invited to perform at the Vieilles Charrues Festival.

"Forever Cool" (2007), an album from Capitol/EMI, features Aznavour singing a new duet of "Everybody Loves Somebody Sometime" with the voice of the late Dean Martin.

Aznavour finished a tour of Portugal in February 2008. On 18 January 2008, he participated as guest vocalist with the contestants of the French reality show Star Academy and sang his famous Emmenez-Moi with contestant Jérémy Chapron. Throughout the spring of 2008, Aznavour toured South America, holding a multitude of concerts in Argentina, Brazil, Chile and Uruguay. Summer saw him in Quebec, and a return to Latin America followed in autumn.

An admirer of Quebec, where he played in Montreal cabarets before becoming famous, he has helped the career of Québécoise singer-songwriter Lynda Lemay in France, and has a house in Montreal. On 5 July 2008, he was invested as an honorary officer of the Order of Canada and performed the following day on the Plains of Abraham as a feature of the celebration of the 400th anniversary of the founding of Quebec City.

In 2008, an album of duets, Duos, was released. It is a collaborative effort featuring Aznavour and his greatest friends and partners from his long career in the music industry, including Céline Dion, Sting, Laura Pausini, Josh Groban, Paul Anka, Plácido Domingo, and many others.It was released on various dates in December 2008 across the world. His next album, Charles Aznavour and The Clayton Hamilton Jazz Orchestra (previously known as Jazznavour 2), is a continuation in the same vein as his hit album Jazznavour released in 1998, involving new arrangements on his classic songs with a jazz orchestra and other guest jazz artists. It was released on 30 November 2009.

Aznavour and famed Senegalese singer Youssou N'Dour, with the collaboration of over 40 of France's most celebrated singers and musicians, recorded a music video band aid (clip) in the aftermath of the catastrophic 2010 Haiti earthquake, titled "1 geste pour Haïti chérie".

In 2009, Aznavour also toured across America. The tour, named Aznavour en liberté, started in late April 2009 with a wave of concerts across the United States and Canada, took him across Latin America in the autumn, as well as the USA once again. In August 2011 Aznavour released a new album, Aznavour Toujours, featuring 11 new songs, and Elle, a French re-working of his greatest international hit, She. Following the release of Aznavour Toujours, 87-years old Aznavour began a tour across France and Europe, named Charles Aznavour en Toute Intimité, which started with 21 concerts in the "Olympia" theatre in Paris. On 12 December 2011 he gave a concert in Moscow State Kremlin Palace that attracted a capacity crowd. The concert was followed by standing ovation which continued for about 15 minutes.

In 2012, Aznavour embarked on a new North American leg of his "En toute intimité" tour, visiting Québec and the Gibson Amphitheatre in Los Angeles, the third-largest such venue in California, for multiple shows. The shows in New York were cancelled following a contract dispute.[39] On 16 August 2012 Aznavour performed in his father's birthplace Akhaltsikhe in Georgia. Part of the concert was broadcast on Georgian television.

On 25 October 2013 Aznavour performed in London for the first time in 25 years at the Royal Albert Hall; demand was so high that a second concert at the Royal Albert Hall has been scheduled from June 2014.In November 2013, Aznavour appeared with Achinoam Nini (Noa) in a concert, dedicated to peace, at the Nokia Arena in Tel Aviv. The audience, including Israeli presidentShimon Peres (Peres and Aznavour had a meeting prior to the performance), sang along.[42] In December 2013 Aznavour gave two concerts in the Netherlands at the Heineken Music Hall inAmsterdam.

Charles Aznavour, Armen Martirosyan and Djivan Gasparyan in Yerevan

Film

Aznavour has had a long and varied parallel career as an actor, appearing in over 60 films. In 1960 Aznavour starred in François Truffaut's Tirez sur le pianiste, playing a character called Édouard Saroyan. He also put in a critically acclaimed performance in the 1974 movie And Then There Were None. Aznavour had an important supporting role in 1979's The Tin Drum, winner of the Academy Award for Best Foreign Language Film in 1980. Aznavour starred in the 2002 movie Ararat playing Edward Saroyan, a movie director.

Armenia and abroad

Since the 1988 earthquake in Armenia, Aznavour has been helping the country through his charity, Aznavour for Armenia. Together with his brother in-law and co-author Georges Garvarentz he wrote the song "Pour toi Arménie", which was performed by a group of famous French artists and topped the charts for 18 weeks. There is a square named after him in central Yerevan on Abovian Street, and a statue erected in Gyumri, which saw the most lives lost in the earthquake. In 1995 Aznavour was appointed an Ambassador and Permanent Delegate of Armenia to UNESCO. Aznavour is a member of theArmenia Fund International Board of Trustees. The organization has rendered more than $150 million in humanitarian aid and infrastructure development assistance to Armenia since 1992. He was appointed as "Officier" (Officer) of the Légion d'honneur in 1997.

In the 1984 version of Die Fliedermaus, he appears and performs as one of Prince Orlovsky's guests. This version stars Kiri Te Kanawa and was directed by Plácido Domingo in the Royal Opera House at Covent Garden.In 2004 Aznavour received the title of "National Hero of Armenia" for his humanitarian work, Armenia's highest award. On 26 December 2008, President of Armenia Serzh Sargsyan signed a presidential decree for granting citizenship for the Republic of Armenia to Aznavour whom he called a "prominent singer and public figure" and "a hero of the Armenian people".

Personal life and cultural impacCharles Aznavour, a photo by Xavier Thomas.

Aznavour has been married three times, to Micheline Rugel (1946),[48] Evelyn Plessis (1956) and Ulla Thorsell (1968). Six children were produced by these marriages: Séda, Charles, Patrick, Katia, Mischa and Nicholas.[49] In 1990, he offered insights into his life to writer-director Michael Feeney Callan in the TV series My Riviera [50] which was filmed at and around Aznavour's home in Port Grimaud, in the South of France. He currently resides inSt-Sulpice, Vaud, Switzerland.

His musicality and fame abroad is present in many other areas of pop culture. Aznavour's name was used as the basis for the name of the characterChar Aznable by Yoshiyuki Tomino in his 1979 mecha anime series, Mobile Suit Gundam. His song "Parce Que Tu Crois" was sampled by Hip Hop producer Dr. Dre for the song "What's the Difference" (feat. Eminem & Xzibit), from his album 2001. He is mentioned in The Psychedelic Furs song "Sister Europe" ("The radio upon the floor/ is stupid, it plays Aznavour").

He has often joked about his physicality, the most infamous feature of which is his limited height; he stands only 160 cm (5 ft 3 in) tall, and Aznavour has made this a source of self-deprecating humour over the years.

PoliticsAznavour has been increasingly involved in French, Armenian and international politics as his career has progressed. During the 2002 French presidential elections, when radical right-wing nationalist Jean-Marie Le Pen of the National Front made it into the runoff election, facing incumbent Jacques Chirac, Aznavour signed the "Vive la France" petition, and called on all French to "sing the Marseillaise" in protest. Chirac, a personal friend of Aznavour's, ended up winning in a landslide, carrying over 82% of the vote.

He has written a song about the Armenian Genocide, titled "Ils sont tombés" (known in English as "They fell").He has also campaigned fervently for international copyright law reform. In November 2005 he met with President of the European Commission José Manuel Barroso[54] on the issue of the review of term of protection for performers and producers in the EU, advocating an extension of the EU's term of protection from the current 50 years to the United States' law allowing 95 years, saying "[o]n term of protection, artists and record companies are of the same mind. Extension of term of protection would be good for European culture, positive for the European economy and would put an end the current discrimination with the U.S." He has also notably butted heads with French politician Christine Boutin over her defense of a "global license" flat-fee authorization for sharing of copyrighted files over the Internet, claiming that the license would eliminate creativity. In May 2009 the French Senate approved one of the strictest internet anti-piracy bills ever with a landslide 189-14 vote. Aznavour was a vocal proponent of the measure and considered it a rousing victory:

"If the youth can't make a living through creative work, they will do something else and the artistic world will be dealt a blow... There will be no more songs, no more books, nothing at all. So we had to fight..."

Along with holding the mostly ceremonial title of French ambassador-at-large to Armenia, Aznavour agreed to hold the position of Ambassador of Armenia to Switzerland on 12 February 2009:

"First I hesitated, as it is not an easy task. Then I thought that what is important for Armenia is important for us. I have accepted the proposal with love, happiness and feeling of deep dignity"

11-րդ դասարանցիների նախագծեր մաթեմատիկայից

Եկոլոգիայի նախագծեր

                                Վերահսկենք մեր շրջակա միջավայրը

1.Մենք հիմա ապրոիմ ենք մի այնպիսի միջավայրում, որտեղ ախտոտված է և՝ մթնոլորտը և՝ շրջակա միջավայրը:2․Իմ առողջության վրա չի ազդում 3. ՇՐՋԱԿԱ ՄԻՋԱՎԱՅՐԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ ԵՎ ԲԱՂԱԴՐԱՄԱՍԵՐԸ

1. ԲՆՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ

Շրջակա միջավայրի պահպանման էկոնոմիկական մեխանիզմը որոշվում է: Շրջակա միջավայրի պահպանման մասին□ ֆեդերատիվ օրենքով և նախատեսում է.բնապահպանական միջոցառումների նախագծում և ֆինանսավորում,բնական ռեսուրսների օգտագործման, աղտոտող իրերի արտանետման շրակա միջավայր և թափոնների տեղաբաշխման սահմանների որոշում,բնական ռեսուրսների դիմաց վճարման նորմաների և չափերի, աղտոտող նյութերի արտանետման շրջակա միջավայր, թափոնների տեղաբաշխման և այլ տեսակի վնասակար ազդեցությունների սահմանումը,

ձեռնարկություններին, հիմնադրամներին, կազմակերպություններին, ինչպես նաև հարկային, կրեդիտային և այլ արտոնությունների քաղաքացիներին նրանց կողմից ներդրված սակավաթափոն և ռեսուրսախնա տեխնոլոգիաների և էներգիայի ոչ ավանդական տեսակների, ինչպես նաև շրջակա միջավայրի պահպանության իրագործման այլ արդյունավետ միջոցների տրամադրում,նշված կարգով շրջակա բնական միջավայրին և մարդու առողջությանը հասցված վնասի փոխհատուցում,էկոլոգիական ապահովագրման, էկոլոգիական հավաստագրման և էկոլոգիական աուդիտի իրականացում:

Բնաօգտագործում կամ էկոլոգիական մենեջմենթ ասելով` հասկանում ենք շրջակա միջավայրի պահպանումը նրա ողջ մերձակայքում: Կառավարման համակարգը կազմով այս մասը ընդգրկում է գործունեության բոլոր այն ակտերը, որոնք վերաբերում են շրջակա միջավայրի վրա ազդեցությանը և գործունեության էկոլոգիական ցուցանիշների ապահովմանը: Բնաօգտագործման կառավարման համակարգը ներառում է հետևյալ բաղադրամասերը.

Շրջակա միջավայրի վրա վերահսկողություն,օրենսդրական բազա,բնապահպանական գործութնեության պլանավորումը,կառավարող գործոններ,

էկոնոմիկական գործիքներ:Աշխատահատուցված ազգային բնապահպանական գործունեության ընթացքում այս համակարգը դրված է շրջակա միջավայրի կառավարման հիմքում և առաջարկ­վում է պետական և միջազգային մակարդակներով օգտագործելու համար: Շրջակա միջավայրի պահպանության կառավարման համակարգը, որն օգտագործվում է զարգացած երկրներում, էկոլոգիական նշանակալից հաջողություն­ների է հասել և առաջարկվում է զարգացող երկրներում օգտագործելու համար, պատկերված է: Էկոլոգիական կառավարման առաջնային խնդիրը շրջակա միջավայրի աղտոտմամբ պայմանավորված պրոբլեմների բացահայտումն է: Դրա համար գոյություն ունի շրջակա միջավայրի վրա վերահսկողություն և ռիսկի գնահատական, որին ենթարկվում է մարդու առողջությունը նրա աղտոտման արդյունքում, ինչպես նաև բուսական և կենդանական աշխարհը ու նյութական հարստությունները: Բացի դրանից` ձևավորվում է բնաօգտագործման պայմանները և նրանց խախտման դեպքում պատասխանատվությունը կարգավորող օրենսդրական բազան: Գործող օրենքով որոշված տարածքում օրենսդրական բազայի հիման վրա ստեղծվում են շրջակա միջավայրի բարելավման մասին երկարաժամկետ և կարճաժամկետ ծրագրեր ու բնապահպանական միջոցառումներ: Ժամանկակից տեխնոլոգիաների վրա հիմնված բնապահպանական միջոցառումների նախագծումը բնական ռեսուրսների ռացիոնալ օգտագործումը ապահովող և շրջակա միջավայրի աղտոտող իրերի թափանցումը կրճատող երկարաժամկետ ներդրման քաղաքականության մասն է և ծառայում է օբյեկտների դասակարգմանը ըստ առաջնության:

Այս ծրագրերի կատարման իրականությունը երաշխավորվում է էկոնոմիկական գործիքների և մեխանիզմների աշխատանքով: Էկոնոմիկական ծրագրերի իրականացման ապահովմանը նպաստող էկոնոմիկական գործիքը ներառում է էկոլոգիական վճարումներ, տուգանքներ շրջակա միջավայրի աղտոտման համար և հարկային արտոնություններ, ինչպես նաև բնաօգտագործման ձեռնարկություններին արտոնագրերի տրամադրում: Շրջակա միջավայրի կառավարման էկոնոմիկական մեխանիզմները հաշվի են առնում բնապահպանական միջոցառումների ֆինանսա­վորումն, բնաօգտագործողների աուդիտը, էկոլոգիական հավաստագրումը և ապա­հո­վագ­րումը: Էլոլոգիական մենեջմենթի համակարգի աշխատանքի վրա նշանա­կալից ձևով ազդում են հետևյալ ֆակտորները. Պետության վարած ներքին և արտա­քին քաղաքականությունը շրջակա միջավայրի պահպանության շրջանում, պլանա­վորված ժամանակահատվածի համար տեխնոլոգիական հնարավորություն­ները, ինչպես նաև մասնագիտական պատրաստվածության մակարդակը, էկոլոգիական ծրագրերը իրականացնողների և բնակչության իրազեկումը::Իմ կարծիքով այդպես կմեծանա հասարակական վերահսկողությունը:4.Ես շրջակա միջավայրի վիճակը բարելավելու համար ուղղակի չեմ աղտոտում շրջակա միջավայրը: 

                  Էկոհամակարգերի հիմնախնդիրը

Բոլոր այն հիմնախնդրները, որոնք ծագում են շրջակա միջավայրի և մարդկային հասարակության փոխհարաբերությունների ընթացքում, էկոլոգիական հիմնախնդիրներ են: Էկոլոգիական հիմնախնդիրները` ըստ իրենց բնույթի, բաժանվում են երկու մեծ խմբի`

      ·         Բնական պաշարների արդյունավետ օգտագործման հիմնախնդիրներ,

      ·         Շրջակա միջավայրի (բնական համակարգերի) պաշտպանության, պահպանման, վերականգնման հիմնախնդիրներ:

Դժվար չէ նկատել, որ հիմնախնդիրների առաջին խումբը սերտորեն կապված է մարդու տնտեսական գործունեության հետ, և եթե մեր տնտեսությունն ու կենցաղը վարենք բնապահպան, խնայողական մեթոդներով, մենք մասամբ կկանխենք հիմնախնդիրների երկրորդ խմբի առաջացումը:

Էկոլոգիական հիմնախնդիրները` ըստ իրենց ընդգրկման, կարելի է բաժանել 3 խմբի`

        Տեղային

                  Տարածաշրջանային

       Համամոլորակային

         Մեզ շրջապատող էկոհամակարգերի վրա մաիդն ազդում է աղտոտելով այն։

Էկոլոգիայի տեսանկյունից էկոհամակարգերում տարբերում են հետևյալ բաղադրիչները`

անօրգանական նյութեր (H2O, CO2, N2, C և այլն),

օրգանական միացություններ (ածխաջրեր, ճարպեր, սպիտակուցներ, հումուսային նյութեր ևայլն), որոնք կապ են հաստատում էկոհամակարգի կենդանի և անկենդան  բաղադրիչների միջև,

       օդային և ջրային միջավայրեր,եղանակային պայմաններ և միջայրի այլ ֆիզիկական գործոններ,

պրոդուցենտներ. Օրգանիզմներ են (հիմնականում` բույսեր,ինչպես նաև ֆոտոսինթեզ իրականացնող մանրէները), որոնք պարզ անօրգանական նյութերից` (H2O և CO2), օգտագործելով արևի էներգիան,սինթեզում են բարդ օրգանական նյութեր, որոնք էլ սնունդ են հանդիսանում մնացաց բոլոր օրգանիզմների համար,

կոնսումենտներ, հետերոտրոֆ օրգանիզմներ են (հիմնականում կենդանիներ), որոնք սնվում են բույսերի կամ կենդանիների պատրաստիօրգանական նյութերով: Նրանք չեն կարող ինքնուրույն սինթեզել օրգանական նյութ և ստանում են այն պատրաստի վիճակում: Նրանցօրգանիզմում օրգանական նյութերը վերափոխվում են իրենց համար  հատուկ սպիտակուցների և այլ նյութերի:

                                   Բնական աղետներ

Երկրաշարժերը տեղի են ունենում երկրակեղևի որոշակի զանգվածում կուտակված էներգիայի կտրուկ լիցքաթափման արդյունքում։

Տարբեր ժամանակաշրջաններում երկրաշարժերի առաջացումը բացատրվել է տվյալ ժամանակներում ընդունված պատկերացումների համաձայն և հիմնականում կապվել է տարատեսակ կենդանիների շարժումների հետ։ Այսպես օրինակ, հին Չինաստանում երկրաշարժերի «մեղավորը» ցուլն էր, Ճապոնիայում՝ ձուկը, Հնդկաստանում՝ խլուրդը և այլն։ Առաջին անգամ երկրաշարժերի բացատրությունը երկրի ընդերքում որոնելու վարկածն արտահայտել է հին հույն փիլիսոփա Արիստոտելը։ Նա համարում էր, որ Երկրի վրա առաջացող քամիները ճեղքերի և քարանձավների միջոցով մտնելով Երկրի ընդերք, այնտեղ առկա կրակի պատճառով ուժեղանում են և սկսում ճանապարհ որոնել դեպի Երկրի մակերևույթ, հենց դրա ժամանակ էլ տեղի են ունենում երկրաշարժերը։ Այս վարկածը թեև իր մեջ չի պարունակում ոչ մի լուրջ գիտական բացատրություն, սակայն երկար ժամանակ ընդունվել է որպես երկրաշարժերի առաջացման հիմնական վարկած։ Դրա շնորհիվ մինչև այժմ էլ մնացել է «սեյսմավտանգ եղանակ» հասկացությունը։

Երկրաշարժի առաջացումը

Խզվածքը, էպիկենտրոնը եւ հիպոկենտրոնը:

18–րդ դարի սկզբին անգլիացի գիտնական Ջոն Միտչելը եկավ այն եզրակացության, որ Երկրի ցնցումները երկրաշարժի ժամանակ տեղի են ունենում առաձգական ալիքների շարժման արդյունքում։

Ներկայումս առավել ընդունված տեսակետներից մեկի համաձայն երկրաշարժերը տեղի են ունենում այն դեպքում, երբ երկրակեղևի լեռնային ապարների որոշակի զանգվածում առաձգական լարումներն ու դեֆորմացիաները գերազանցում են այդ ապարների կարծրությանը։

Երկրաշարժը հաջորդում է լեռնային ապարների փոխադարձ սահքին։ Սկզբում դա արգելակվում է շփման ուժի միջոցով, որի հետևանքով, կուտակվում են բնահողերի առաձգական լարումներ։ Երբ լարումը հասնում է շփման ուժից մեծ կրիտիկական արժեքի, տեղի է ունենում բնահողերի կտրուկ խզվածք՝ նրանց տեղաշարժով։ Կուտակված էներգիան ազատվում է, առաջացնելով երկրի մակերևույթի ալիքային տատանումներ՝ երկրաշարժ։

Երկրաշարժից առաջացած սեյսմիկ ալիքները տարածվում են ձայնային ալիքների նման։ Հեռավորությունից կախված, ալիքների ուժգնությունը նվազում է։

Ալիքների առաջացման կետին ասում են երկրաշարժի օջախ կամ հիպոկենտրոն, իսկ երկրի մակերևույթի նրա վերևի կետին՝ էպիկենտրոն։

Սեյսմիկ ալիքների տարածման արագությունը կարող է հասնել մինչև 8 կմ/վրկ։

Երկրաշարժերը ըստ առաջացման բնույթի կարելի է դասակարգել երկու խմբերի.

·         Բնական երկրաշարժեր

·         Տեխնածին երկրաշարժեր

Բնական երկրաշարժերը կապված են տարբեր պրոցեսների հետ։ Հայտնի են տեկտոնական շարժումներով պայմանվորված երկրաշարժեր, հրաբուխների հետ կապված երկրաշարժեր, երկրակեղևում կարստային խոռոչների փլուզման հետևանքով առաջացող երկրաշարժեր և այլն։

Տեխնածին երկրաշարժեր ասելով պետք է հասկանալ այնպիսի երկրաշարժ, որը կապված է մարդկային գործունեության հետ։ Օրինակ ռազմական կամ արդյունաբերական պայթյունների հետևանքով առաջացող ցնցումները կարող են «տրրիգեր» (շարժիչ ուժ) հանդիսանալ ուժեղ երկրաշարժի համար։ Կամ օրինակ մեծ ջրամբարի կառուցումը կարող է հանգեցնել տվյալ տարածքում սեյսմիկ ակտիվության բարձրացման։

·         1556 հունվարի 23 - Գանսյու և Շանսի, Չինաստան - Չինական երկրաշարժ 830 000 մարդ է զոհվել։

·         1692 - Ճամայկա - Պորտ-Ռոյալը լիովին ավերվել է։

·         1737 - Կալկութա, Հնդկաստան - 300 000 մարդ է զոհվել։

·         1755 - Լիսաբոն - 60 000-ից մինչև 100 000 մարդ է զոհվել, քաղաքը լիովին ավերվել է։

·         1783 - Կոլաբրիա, Իտալիա - 30 000-ից մինչև 60 000 մարդ է զոհվել։

·         1811 - Նյու Մադրիդ, Միսսուրի, ԱՄՆ - քաղաքը լիովին ավերվել է, 500 կմ² տարածքում ջրհեղեղ։

·         1896 - Սանրիկու, Ճապոնիա - էպիկենտրոնը ծովում էր։ Հսկայական ալիքը 27 000 մարդ և 10 600 շինություն է ավերել։

·         1897 - Ասսամ, Հնդկաստան - 23 000 մ² տարածքը անճանաչելիորեն փոխվել է, հավանաբար մարդկային պատմության ընթացքում ամենախոշոր երկրաշարժն է։

·         1906 - Սան Ֆրանցիսկո, ԱՄՆ 1 500 մարդ է զոհվել, քաղաքի 10 կմ² տարածք է ավերվել։

·         1908 - Սիցիլիա, Իտալիա 83 000 մարդ է զոհվել, Մեսսինա քաղաքը լիովին ավերվել է։

·         1911 հունվարի 4 (դեկտենբերի 22 1910 ըստ հին տոմարի) - Վերնիյ (մինչև 1921 - Ալմա Աթայի անվանումը), Ղազախստան, Ռուսական կայսրություն. 9-10 բալ ուժգնությամբ, համարյա ողջ քաղաքը ավերվել է, մնացել են եզակի կառույցներ։

·         1920 - Գանսյու, Չինաստան 20 000 մարդ է զոհվել։

·         1923 - Կանտոյի մեծ երկրաշարժ - Տոկիո և Յոկոգամա, Ճապոնիա (8,3 ըստ Ռիխտերի) - 143 000 մարդ է զոհվել։, ծագած հրդեհի պատճառով մոտ 1 000 000 մարդ մնացել է առանց տանիքի։

·         1939 - Ներքին Տավրոս, Թուրքիա 32 000 մարդ է զոհվել։

·         1948 - Աշխաբադ, Թուրքմենիա, Աշխաբադի երկրաշարժ, - 110 000 մարդ է զոհվել։

·         1949 - Էկվադոր 10 000 մարդ է զոհվել։

·         1950 - Հիմալայներ սարերում 20 000 կմ² տարածք է ավերվել։

·         1960 - Ագադիր, Մարոկո 12 000 - 15 000 մարդ է զոհվել։

·         1960 - Չիլի, Չիլիի մեծ երկրաշարժ, մոտ 10 000 մարդ է զոհվել, ավերվել են Կոնսեպսեն, Վալդիվիա, Պուերտո-Մոն քաղաքները։

·         1963 - Սկոպյե, Հարավսլավիա մոտ 2 000 մարդ է զոհվել, քաղաքի մեծ մասը ավերվել է։

·         1964 - Անկորիջ, Ալյասկա, ԱՄՆ քաղաքի մեծ մասը ավերվել է, մեծ սահանքներ, 300 կմ երկաթգիծ է քանդվել։

·         1966 ապրիլի 26 - Տաշքենդ, Ուզբեկիստան, Տաշքենդի երկրաշարժ - (5.3 ըստ Ռիխտերի սանդղակի) քաղաքը խիստ տուժել է, 8 մարդ է զոհվել։

·         1970 - Պերու 63 000 մարդ է զոհվել։, 600 000 մարդ մնացել է առանց տանիքի։

·         1976 - Գվատեմալա ավելի քան 20 000 մարդ է զոհվել, մոտ 1 000 000 մարդ մնացել է առանց տանիքի։

·         1976 հուլիսի 28 - Տյանշան, հյուսիս-արևելյան Չինաստան, Տյանշանի երկրաշարժ (8,2 ըստ Ռիխտերի սանդղակի) - ավելի քան 655 000 մարդ է զոհվել։

·         1981 - Սիցիլիա ավերածություններ բազմաթիվ բնակավայրերում, սկսել է գործել Էթնա հրաբուխը։

·         1985 - Մեխիկո, Մեքսիկա (8,2 ըստ Ռիխտերի սանդղակի) - ավելի քան 7 500 մարդ է զոհվել։

·         1988 դեկտեմբերի 7 - Սպիտակի երկրաշարժ (6.9 բալ)։ Հայաստան, ավերվել են Սպիտակ, Լենինական քաղաքները և բազմաթիվ գյուղեր, 25000 մարդ է զոհվել, նույնքան ստացել են խեղումներ։

·         1995 մայիսի 28 - Նեֆտեգորսկ, Հյուսիս-արևելյան Սախալին (7.5 բալ) 1841  մարդ է զոհվել։

·         Սիչուանի երկրաշարժը (2008) - երկրաշարժ կենտրոնական Չինաստանում, զոհվել է մոտ 70000 մարդ։

·         2010 հունվարի 12 - Հայիթիի երկրաշարժ (2010), Պորտ-օ-Պրենս, (7.0 բալ)։ 2010 թ. փետրվարի 1-ի դրությամբ, մարդկային զոհերի ստույգ քանակը դեռ հայտնի չէր։

·         2011 մարտի 11 - Ճապոնիայի երկրաշարժ (2011),Հոնսյու կղզում (9.1 բալ) ավելի քան 15,854 մարդ է զոհվել։